تاریخچه رژلب
در میان تمامی محصولات آرایشی که از زمانهای باستان تابهامروز خلق شدهاند، رژ لب دشوارترین مسیر را برای رسیدن به جایگاه فعلیاش در دنیای آرایش طی کرده است.
با اینکه امروزه رژلبها و رژگونههایی با انواع رنگها و مدلها در سراسر دنیا بهطور گسترده استفاده میشوند، اما اوضاع همیشه اینگونه نبوده است. به دلیل تأثیر قدرتمندی که این محصول بر زیبایی چهره ما دارد و پتانسیل آن در ایجاد جذابیت و دلربایی، رژ لبها همواره در کانون توجه خالقان مد و سایر نیروهایی از بازار بودند که خود سعی در محدودسازی استفاده از این محصول را داشتند. (بله، محدودسازی! درست شنیدید! وقتی میگوییم :محدودسازی»، واقعاً منظورمان همین کلمه است!)
در اغلب قرون وسطی و دوران تاریک اروپا، رژ لب و هر نوع آرایشی که بهطور چشمگیری ظاهر ما را تغییر میداد، از نظر جامعه پزشکی (ظاهراً به این دلیل که آن زمان تصور میشد از گردش طبیعی خون در صورت جلوگیری میکند) و نیز از سوی کلیسای مسیحیت، ناسالم تلقی میشد. اما این محدودیتها در مورد تمدنهای آسیایی و خاورمیانه صادق نبود. همان دورهای که اروپا در یک سکون ۱۰۰۰ ساله فرو رفته بود، تمامی پیشرفتهای مهم در زمینه رژ لب در آسیا به عرصه ظهور رسید.
در آنجا، شیمیدانها بیوقفه به دنبال یافتن روشهای جدید برای ساخت انواع محصولات آرایشی بودند که شکل و شمایل کل تمدنها را تغییر میداد. آثار این تلاشهای دیرپا را میتوان هنوز در تمدنهای چین، ژاپن و بسیاری از کشورهای آسیایی دید؛ بهگونهای که حتی امروز هم از رژ لب و سایر محصولات آرایشی بهطور گستردهای در این مناطق استفاده میشود (کافی است نگاهی به تصاویر آن گیشاهای سفید با لبهای رنگشده با رنگ قرمز یا مشکی بیندازید).
اما پیش از آنکه ببینیم چگونه رژ لب توانست اینقدر محبوب شود، بیایید نگاهی به منشاء آن بیندازیم.
اگرچه مدارکی وجود دارد که نشان میدهد تمدنهای باستانی حتی تا ۱۲ هزار سال پیش هم از راههای مصنوعی برای زیباتر کردن ظاهر خود استفاده میکردند، اما اولین رژلب مصنوعی (که مستقیماً از منابع طبیعی مانند آب میوهها یا گیاهان تهیه نشده باشند)، حدود ۵ هزار سال پیش در بینالنهرین (یا عراق امروزی) اختراع شد؛ جایی که زنان در آن سنگهای گرانبها و نیمهگرانبها را بهصورت پودر درمیآوردند و باظرافت روی لبها و پلکهای خود میمالیدند.
پس از این، بزرگترین تحول در تولید رژ لب در مصر باستان رخ داد، جایی که کل جمعیت استفاده از آرایش را نه تنها بهعنوان راهی برای زیباتر شدن، بلکه بهعنوان راهی برای محافظت از خود در برابر آفتاب سوزان و بادهای خشک بیابانی پذیرفته بودند.
در این منطقه، رژ لب تبدیل به بخشی از روتین آرایشی همگانی شد، البته بهجز برای طبقات فقیر که حتی از پس خرید ارزانترین مواد آرایشی هم برنمیآمدند. در ابتدا رژ لب از نوعی ترکیب رنگی بدست میآمد که از جلبک دریایی، یُد و برومور منیت استخراج میشد. از آنجا که این ترکیب بسیار سمی بود، در نهایت راهی پیدا کردند تا رنگ قرمز را از حشراتی مثل سوسک و مورچه استخراج کنند.
احتمالا نام کلئوپاترای مشهور را با آن با لبهای رنگشده شنیدهاید؛ پادشاهی بیرحم در بازه زمانی ۳۰ الی ۵۱ سال قبل از میلاد مسیح بر سرزمین مصر حکمرانی میکرد.
با این حال، تا ۱۵۰۰ سال بعد از مرگ کلئوپاترا نیز تقریبا هیچ نشانهای از محصولات آرایشی و بهویژه رژ لب در اروپا به چشم نمیخورد. وضعیت بد اقتصادی، جنگها، فقدان علم و مد و همچنین انزوا از آسیا و آفریقا موجب شد تا رژ لب تنها پس از آغاز عصر رنسانس به اروپا بازگردد. اما محبوبیت واقعی رژ لب را نهایتا در اواخر قرن ۱۹ و اوایل قرن ۲۰ یعنی پس از انقلاب صنعتی و ظهور صنهت عکاسی و سینما (و البته افول دوران ویکتوریایی) میتوان شاهد بود.
از دهه ۱۹۲۰ به بعد، رژ لب و سایر انواع محصولات آرایشی در سراسر جهان گسترش یافت و به بنیان مد مدرن تبدیل شد.
جالب است بدانید در طول جنگ جهانی دوم، رژ لب قرمز به نمادی از مقاومت در برابر رژیم نازی تبدیل شد. هیتلر رژ لب را به دلیل زننده بودن و به خاطر اینکه از چربی حیوانی تهیه میشد، دوست نداشت. رژ لب قرمز جنبش مقاومت، “مونتهزوما رد” نام داشت و توسط الیزابت آردن در تناسب با رنگ لبههای یونیفورم نظامی طراحی شده بود.
این محصول آرایشی با عبارت “اثر رژلب” (lipstick effect) حتی به دنیای اصطلاحات اقتصادی هم وارد شده است.
اثر رژ لب یک پدیده اقتصادی است که به تمایل مصرفکنندگان به خرید کالاهای لوکس کوچک، مانند رژ لب، در دوران رکود اقتصادی یا زمانی که از نظر مالی در مضیقه هستند، اشاره دارد. در حالی که در این شرایط، تقاضا برای کالاهای لوکس گرانقیمت کاهش مییابد، اما تمایل به خرید اقلام لوکس کوچک با قیمت مناسب (مثل همین رژلب) همچنان پایدار میماند. این پدیده اولین بار در دوران رکود اقتصادی آمریکا در دهه ۱۹۳۰ میلادی نامگذاری شد، دورانی که زنان علی رغم شرایط اقتصادی بسیار سخت آن روزگار آمریکا علاقه خود را به خرید این محصول نسبتا لوکس از دست ندادند…
امروزه هم رژلب نه تنها یک جزء جداییناپذیر از کیف آرایشی زنان، بلکه خود نمادی زیبا از زندگی است…
نمادی از تسلیمناپذیری زنان در برابر ناملایمات زندگی…
نمادی از مقاومت در برابر زشتی..