فهرست محصولات آرایشی خطرناک و ایمن در دوران بارداری (۲۰۲۳)

بارداری می‌تواند دورانی شکوهمند و در عین حال سردرگم‌کننده باشد؛ به خصوص وقتی صحبت از پوست باشد. کشف اینکه از چه محصولات مراقبت از پوستی باید در دوران بارداری اجتناب کرد، دغدغه مهمی است؛ حتی متخصصین مجرب حوزه زیبایی‌شناسی هم گاهی از فهرست‌های طولانی و پیچیده‌ی مواد و فرمول‌های مجاز و غیرمجاز و محصولات ایمن و خطرناک کلافه می‌شوند. محصولی که تا دیروز کاملا ایمن شناخته می‌شد، ناگهان فردا به لیست محصولات خطرناک وارد می‌شود و این واقعیت برای متخصصان هم بهت‌آور است…

اما قبل از اینکه کل کشوی محصولات زیبایی خود را خالی کنید و سراغ محصولات جدید بروید، خبر خوبی برایتان داریم که می‌تواند کار را برایتان بسیار ساده کند. در زیر، فهرست تأیید شده توسط پزشکان در مورد مواد، محصولات و خدمات زیبایی‌شناسی را آورده‌ایم که باید در دوران بارداری از آن‌ها اجتناب کنید. ادامه مطلب را بخوانید تا ببینید چه چیزهایی برای شما و نوزادتان ایمن است.

پوست شما در دوران بارداری چه تغییراتی می‌کند؟

قبل از ورود به فهرست محصولات آرایشی خطرناک و ایمن در دوران بارداری، بهتر است تغییراتی که ممکن است پوست شما را در دوران بارداری تحت تاثیر قرار دهد، مرور کنیم. کریس توماسیان، دکترای پزشکی، بنیان‌گذار مجموعه درماتولوژی و متخصص کیهلز می‌گوید:

نوسانات هورمونی دوران بارداری باعث بسیاری از تغییرات در پوست شما می‌شود؛ برای مثال، ممکن است بیشتر مستعد آکنه شوید و بیشتر در معرض ملاسما و هایپرپیگمانتاسیون قرار بگیرید. بروز خط و خطوط مشهود روی شکم و وریدهای واریسی روی ران پا نیز امری شایع است.

چه محصولات آرایشی در دوران بارداری غیرایمن هستند؟

ماکرن الکسیادس-آرمناکاس، دکترای پزشکی و متخصص پوست در شهر نیویورک، توضیح می‌دهد که سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) قبلاً بخشی از کار را برای کمک به تشخیص اینکه کدام محصولات مراقبت از پوست در دوران بارداری ناایمن هستند، انجام داده است. این سازمان دولتی مواد را با حروف الفبا از ایمن‌ترین تا آنهایی که باید هرگز استفاده نشوند، دسته‌بندی می‌کند: A، B، C، D و X.

به‌طور کلی، تنها دسته‌های A و B در دوران بارداری ایمن تلقی می‌شوند، اما تشخیص اینکه کدام مواد در این فهرست در محصولات زیبایی یافت می‌شوند، می‌تواند چالش‌برانگیز باشد و بر عهده خودتان است که برچسب‌ روی محصولات را بادقت بخوانید.

 

متخصصان توافق دارند که به‌طور کلی باید از مصرف مواد شیمیایی زیر در دوران بارداری اجتناب کرد:

⛔️ رتین-A، رتینول و رتینیل پالمیتات

اگرچه این محصولات در دسته C از سازمان غذا و دارو قرار دارند  و این به معنای وجود خطر بالقوه (و نه قطعی) برای جنین است، اما آلبرت ساسون، دکترای زنان و زایمان در منهتن، می‌گوید که باید از مصرف این گروه به شدت اجتناب کرد:

ویتامین A برای رشد مناسب جنین حیاتی است، اما دریافت بیش از حد آن می‌تواند باعث نقص شدید مادرزادی و مسمومیت کبدی شود.

گفتنی است رتین-A معمولاً در داروهای نسخه‌ای و مراقبت از پوست تجویز می‌شود، اما فرمولاسیون‌های فاقد نسخه زیادی  مانند رتینول و رتینیل پالمیتات حاوی مشتقات ویتامین A هستند که هر دو باید از روی میز آرایشی شما در دوره بارداری حذف شوند.

توماسیان اضافه می‌کند که از یکی از دیگر مشتقات ویتامین A به نام ترتینوئین نیز باید اجتناب شود. او توضیح می‌دهد که از آنجا که مشتق خوراکی این محصول یعنی ایزوترتینوئین برای توسعه جنین مضر شناخته شده است ، ایمن‌تر است که از استفاده خوراکی یا موضعی هر دور محصول اجتناب شود.

⛔️ پراکسید بنزوئیل

اگرچه بارداری اغلب باعث آکنه هورمونی می‌شود، اما متأسفانه اکثر داروهای ضدآکنه در دسترس، مانند پراکسید بنزوئیل، در دسته C از لیست محصولات سازمان غذا و دارو قرار گرفته‌اند. الکسیادس-آرمناکاس می‌گوید:

این بدان معناست که احتمال بروز برخی خطرات برای جنین وجود دارد و اکثر متخصصان زنان و زایمانی نیز که با آنها کار می‌کنم، توصیه می‌کنند از مصرف آن اجتناب شود.

⛔️ روغن‌های حاوی اسانس

روغن‌های حاوی اسانس معمولا توسط FDA ارزیابی نمی‌شوند، اما اغلب در محصولات زیبایی تبلیغاتی به عنوان محصولات ایمن معرفی و عرضه می‌شوند ساسون می‌گوید:

به طور کلی، روغن‌های حاوی اگر به درستی استفاده نشوند، می‌توانند بسیار مضر باشند. گاهی اوقات [برخی فرمولاسیون‌ها] دارای مقدار اسانسی معادل ۵۰ برابر غلظت مورد استفاده در یک فنجان چای هستند و حتی در حالت غیربارداری نیز می‌توانند مضر باشند. مشکل دیگر این است که ما هنوز نمی‌دانیم چه مقدار از یک روغن خاص جذب بدن می‌شود.

دندی انگلمن، دکترای پزشکی، متخصص پوست و جراح موهس در کلینیک شفر فیفت آونیو، پیشنهاد می‌کند که روغن‌های اسانسی رقیق‌شده به‌طور کلی ایمن تلقی می‌شوند، اما با توجه به تنوع بسیار آن‌ها، بهتر است ایمنی هر محصولی را با پزشک خود چک کنید. با این حال، دو روغن اسانسی رایج هستند که باید در مورد آنها هشدار دهیم: روغن گیاه چای و روغن رزماری.

الکسیادس-آرمناکاس می‌گوید:

روغن درخت چای در شکل مصرف خوراکی، بسیار قوی و سمی است. اثرات نامطلوب آن شامل درماتیت، تداخلات دارویی، یک بیماری تاولی نادر به‌نام  IgA خطی و اثرات استروژنیک است. زنان باردار باید از این روغن اجتناب کنند زیرا احتمالاً  اثرات هورمونی ناشی از مصرف آن با انقباضات زودرس زایمان مرتبط است. روغن رزماری نیز می‌تواند در دوزهای بالا فشار خون را بالا ببرد و باعث انقباض رحم شود.

⛔️ اسید سالیسیلیک

این ماده نیز در دسته C از لیست FDA قرار دارد و به ویژه به دلیل کاربرد گسترده آن در درمان آکنه، کنار گذاشتن آن ممکن است برای بسیاری از مبتلایان به آکنه خبری بد باشد. الکسیادس-آرمناکاس می‌گوید:

به طور سنتی، این ماده برای درمان آکنه استفاده می‌شده است، اما امروزه من آن را در انواع محصولات پیلینگ، به ویژه پاک‌کننده‌ها نیز می‌بینم.

انگلمن اضافه می‌کند:

هنگامی که باردار هستید، باید به دنبال محصولات خالص‌تری باشید؛ آن‌هایی که تنها یکی از اسیدهای تأیید شده را دارند.

او اشاره می‌کند که اسیدهای گلیکولیک، لاکتیک و ماندلیک همگی ایمن تلقی می‌شوند و گزینه‌های خوبی برای کسی هستند که همچنان به پیلینگ نیاز دارد. توماسیان اضافه می‌کند که این مواد شیمیایی تنها زمانی مورد نگرانی هستند که دوزهای عامل پیلینگ شیمیایی در آنها  بسیار بالا باشد. اسید سالیسیلیک ۲ درصد یا اسید لاکتیک و اسید گلیکولیک ۱۰ درصد مجاز است، البته بهتر است پیش از استفاده با پزشک خود مشورت کنید.

⛔️ هیدروکینون

این ماده روشن‌کننده قوی پوست ممکن است در دوران بارداری که لکه‌های تیره یا ملاسمای کامل پدیدار می‌شود، گزینه‌ای جذاب به نظر برسد، اما الکسیادس-آرمناکاس می‌گوید باید از این ماده که در دسته C لیست FDA است، اجتناب کنید. توماسیان نیز موافق است و خاطرنشان می‌کند که هیدروکینون می‌تواند از طریق پوست جذب شود و داده‌های محدودی در مورد ایمنی آن در دوران بارداری وجود دارد.

⛔️ تازوراک و آکوتین

این مواد هر دو از مشتقات ویتامین A هستند، اما تنها با نسخه در دسترس هستند و در دسته X از فهرست FDA قرار دارند و این یعنی ممکن است منجر به نقص مادرزادی شوند.

⛔️ کلرید آلومینیوم هگزاهیدرات

اگر باردار هستید، زمان جایگزین کردن دئودورانت‌های ساده یا نسخه‌های طبیعی فرا رسیده است. آلومینیوم کلرید هگزاهیدرات که در محصولات ضدتعریق یافت می‌شود، بر روی سلول‌های عامل تعریق اثر می‌گذارد و در دسته C از لیستFDA قرار میگیرند. در یک کلام، بهتر است از آنها «اجتناب» کنید.

⛔️ فرمالدئید

اگرچه این ماده شیمیایی در حال حاضر توسط FDA لیست نشده است، اما بسیاری از متخصصان زنان و زایمان و نیز متخصصان پوست به زنان باردار توصیه می‌کنند تماس با آن را محدود کنند. انگلمن می‌گوید:

تنها لاک‌های ناخن با برچسب‌های «۳-Free» یا «۵-Free» را مدنظر قرار دهید چراکه حاوی این ماده شیمیایی نیستند. در مورد مانیکورهای ژله‌ای به ویژه احتیاط بیشتری کنید چون معمولاً حاوی فرمالدئید بیشتری هستند.

همین موضوع در مورد تقویت‌کننده‌های موی ژاپنی و برزیلی نیز صدق می‌کند که از فرمالدئید در تولیدشان استفاده می‌شود. کارکنان سالن‌های زیبایی در معرض خطر بیشتری هستند. موسسه ملی ایمنی و بهداشت شغلی اعلام کرده است که کار با فرمالدئید ممکن است شانس بروز مشکلات باروری یا سقط جنین را افزایش دهد.

⛔️ رنگ مو

ساسون می‌گوید:

تغییرات پی در پی در فرمولاسیون محصولات باعث شده ارزیابی خطرات بالقوه دشوار شود.

برای احتیاط او توصیه می‌کند خانم‌های باردار از رنگ کردن مو در ۱۲ هفته اول بارداری که زمان شکل‌گیری اعضا و اندام‌های حیاتیجنین  است، اجتناب کنند. اما پس از آن، می‌گوید استفاده موردی می‌تواند مجاز باشد چراکه جذب مواد شیمیایی از طریق پوست سر در مقادیر بسیار کم رخ می‌دهد، بنابراین اگر استفاده معدود باشد، خطر بالقوه بسیار اندک است.

⛔️ ضدآفتاب‌های شیمیایی

مواد موجود در ضدآفتاب‌ها توسط FDA هنوز لیست نشده‌اند اما انگلمن توصیه می‌کند صرفا به مواد معدنی مانند اکسید روی و دی‌اکسید تیتانیوم اکتفا کنید. او می‌گوید:

شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد ضدآفتاب‌های شیمیایی ممکن است خطرناک باشند که هنوز کاملاً محرز نشده‌اند. اما از آنجا که ضدنورهای فیزیکی عالی و ایمنی در دسترس هستند، چرا باید ریسک استفاده از چنین محصولاتی را بپذیرید؟

الیس لاو، متخصص پوست و مشاور موسسه Matter of Fact می‌گوید سایر محصولات موضعی‌ از داده‌های محدودی برخوردارند و استفاده از آن‌ها باید زیر نظر متخصص پوست باشد. او می‌گوید:

اگر مزایای استفاده از محصولات موضعی بیشتر از خطرات بالقوه آن باشد، ممکن است بتوان آنها را تجویز کرد. در غیر این صورت، بهتر است روش‌های مراقبت از پوست در دوران بارداری ساده نگه داشته شود.

 

از چه نوع درمان‌هایی در دوران بارداری باید اجتناب کنیم؟

لاو می‌گوید از اکثر روش‌های زیبایی مانند بوتاکس و اعمال لیزر باید در دوران بارداری اجتناب کرد. توماسیان نیز با او هم‌نظر است و توضیح می‌دهد که بوتاکس و سایر روش‌های تلفیق عصبی حاوی سمومی هستند که حرکت عضلات را فلج می‌کنند. اگر این سموم وارد جریان خون شوند، می‌توانند اثرات منفی روی جنین داشته باشند. توماسیان اضافه می‌کند که لیزر نیز شما را در معرض خطر بیشتر ابتلا به بیماری‌های پوستی نظیر هایپرپیگمانتاسیون (لکه‌های پوستی) قرار می‌دهد و از آنجا که پوست شما در دوران بارداری حساس‌تر است، این لیزرها احساس دردناک‌تری خواهند داشت. او همچنین توصیه می‌کند از هر گونه پیلینگ شیمیایی قوی، فیلرها و دستگاه‌های مبتنی بر فرکانس رادیویی اجتناب کنید.

با این حال نیازی نیست درمان‌ها را کاملا متوقف کنید. لاو می‌گوید پیلینگ‌های ملایم مانند اسید گلیکولیک، فیشال‌ها و درمان با نور LED معمولاً در دوران بارداری ایمن تلقی می‌شوند. فقط قبل از آن با پزشکتان مشورت کنید.

چه محصولاتی در دوران بارداری ایمن هستند؟

این فهرست بلندبالای محصولاتی که نباید در دوران بارداری استفاده کنید، ممکن است شما را کمی ترسانده باشد، اما خبر خوب این است که جایگزین‌های بسیاری برای رسیدن به نتایج دلخواه شما در مراقبت از پوست وجود دارد که عبارتند از:

✅ اسید گلیکولیک و باکوچیول

دکتر لاو به جای رتینول، استفاده از اسید گلیکولیک را توصیه می‌کند. این پیلینگ شیمیایی ملایم برای تمیز کردن منافذ و صاف کردن خطوط ریز و بافت ناهموار پوست مورد استفاده است.

دکتر توماسیان نیز در کنار سرم ۹.۸ درصدی اسید گلیکولیک، استفاده از ماده گیاهی باکوچیول (Bakuchiol) را توصیه می‌کند که اثرات ملایمی دارد و مزایای ضدپیری مانند کاهش چین و چروک‌ها و استحکام بخشی به پوست شل شده را در بر دارد.

✅ اسید آزلائیک

برای مقابله با هایپرپیگمانتاسیون، روزاسه و مشکلات ناشی از آکنه، دکتر توماسیان توصیه می‌کند از اسید آزلائیک استفاده کنید. این ماده بیشتر به دلیل خواص ضدالتهابی و توانایی آن در مهار لکه‌های تیره شناخته می‌شود. او محصولاتی مانند سرم آزلائیک اسید در غلظت ۱۰٪  از شرکتهای Inkey List و Paula’s Choice را توصیه می‌کند.

✅ ویتامین C و نیاسینامید

توماسیان می‌گوید استفاده همزمان از ویتامین C و نیاسینامید جایگزین ایمن‌تری نسبت به هیدروکینون خواهد بود. شما می‌توانید خاصیت روشن‌کنندگی را از ویتامین C دریافت کنید و همزمان از خواص نیاسینامید به عنوان مرطوب‌کننده نیز بهره ببرید. دکتر لاو محصول سرم روشن‌کننده و تقویت‌کننده Matter of Fact را ترجیح می‌دهد ومی‌گوید این محصول می‌تواند به تسکین هایپرپیگمانتاسیون و بهبود همواری و درخشندگی پوست کمک کند.

✅ ضدآفتاب معدنی

در حالی که داده‌های موجود در مورد اثرات ضدآفتاب‌های شیمیایی بر انسان محدود است، توماسیان می‌گوید برای حفاظت در برابر آفتاب ایمن‌تر است به جایگزین‌های معدنی مانند کرم ضدآفتاب معدنی MDsolarsciences با SPF 50 و یا تینت ضد UV با SPF 44 از شرکت Elta MD رجوع کنید. لاو نیز موافق است و می‌گوید به همین دلیل است که آکادمی درماتولوژی آمریکا (AAD) توصیه می‌کند زنان باردار به ضدآفتاب‌های معدنی یا ضدآفتاب‌های حاوی دی‌اکسید تیتانیوم روی بیاورند.

حالا فهمیدید که تشخیص اینکه چه موادی در مراقبت‌های پوستی در دوران بارداری ایمن هستند یا خیر، آنچنان هم پیچیدگی ندارد. فقط نیاز دارید چند تغییر کوچک در روتین‌های خود انجام دهید تا زمانی که  فرزند دلبندتان به دنیا بیاید. همانطور که انگلمن می‌گوید:

همانطور که در دوران بارداری می‌خواهید در بهترین وضعیت تغذیه‌ای و سلامت باشید، باید همین رویکرد را در مورد زیبایی و مراقبت از پوست هم پیش بگیرید.

اینفوگرافی مواد آرایشی ایمن در دوران بارداری

در انتها هم اگر  قصد دارید مقداری تخصصی‌تر شیمی موارد تشکیل‌دهنده لوازم آرایشی رو بررسی کنید، پیشنهاد می‌کنیم سری به این سایت بزنید و از اینفوگرافی‌های مفید آن در حوزه شیمی لوازم آرایشی بهره ببرید.